İran ile Almanya, İngiltere ve Fransa arasındaki nükleer görüşmelerinin bugün İstanbul’daki İran büyükelçiliğinde yapılması planlanıyor.

Görüşmelerden bir gün önce İran devlet televizyonuna konuşan Dışişleri Bakanı Abbas Arakçi, uranyum zenginleştirme haklarından vazgeçmeyeceklerini belirtti.

Arakçi, İran’ın nükleer programıyla ilgili endişeleri olabilecek ülkeleri rahatlatmak için her zaman makul bir şekilde ilerletmeye istekli olduğunu ekledi.

Cuma sabahı yapılacak toplantılara katılacağını açıklayan İran Dışişleri Bakan Yardımcısı Kazım Garibabadi de ülkesinin üç ön koşulu olduğunu belirtti.

BBC News Farsça’ya göre bunları, ABD’nin İran’ın güvenini kazanması, müzakereleri askeri harekat gibi gizli gündemler için kullanmaması ve zenginleştirme de dahil olmak üzere Nükleer Silahların Yayılmasının Önlenmesi Anlaşması kapsamındaki haklarını tanıması olarak sıraladı.

İran, 2015’te imzalanan nükleer anlaşma kapsamında “tetik mekanizması (snapback)” adı verilen maddenin, Avrupa ülkeleri tarafından işletilmesinden endişe duyuyor.

Abbas Arakçi, 21 Temmuz’da BM Genel Sekreteri Antonio Guterres ve Güvenlik Konseyi’ne gönderdiği bir mektupta, üç Avrupa ülkesinin tetik mekanizmasını etkinleştirme girişiminin “geçersiz ve gayrimeşru” olduğunu iddia etti.

Fransa, İngiltere ve Almanya, Avrupa Birliği Dış Politika Yüksek Temsilcisi ile birlikte, İran’ı, Ağustos ayı sonuna kadar somut bir adım atılmazsa tetik mekanizmasını etkinleştirecekleri konusunda uyarmıştı.

İran ile BM Güvenlik Konseyinin 5 daimi üyesi ve Almanya arasında 2015’te imzalanan anlaşma kapsamında tetik mekanizması, İran’ın taahhütlerini yerine getirmemesi durumunda yaptırımların yeniden yürürlüğe konulmasını sağlıyor.

Buna göre, tetik mekanizması etkinleştirildikten sonra Güvenlik Konseyi daimi üyeleri, veto etme hakkını kullanamıyor ve yaptırımların geri getirilmesi için karar alabiliyor.

Tetik mekanizması 18 Ekim 2025’te sona eriyor.